15 ημέρες Αυταρχισμός Τραμπ, Διχασμένες Πολιτείες της Αμερικής

Ιδιαίτερα καυστικό και διόλου τιμητικό  για το νέο πρόεδρο των ΗΠΑ, το εξώφυλλο του περιοδικού New Yorker για το τεύχος Φεβρουαρίου. Το δημοφιλές περιοδικό, επέλεξε ένα «σκοτεινό» έργο του John W. Tomac όπου φαίνεται να σβήνει η φλόγα που κρατά το Άγαλμα της Ελευθερίας.

Το επικίνδυνο φλερτ του Ντόναλντ Τραμπ με τον αυταρχισμό.

Το περιοδικό Τhe Atlantic σε άρθρο του αναφέρεται στα πέντε πιο ανησυχητικά σημάδια μιας νέας, αυταρχικής αμερικάνικης ηγεσίας υπό τον Ντόναλντ Τραμπ.

Του Κωνσταντίνου Τσάβαλου, http://www.thetoc.gr

Δύο εβδομάδες έχουν περάσει από την ημέρα που ο Ντόναλντ Τραμπ ανέλαβε επισήμως καθήκοντα στο Λευκό Οίκο. Λίγο πριν την ορκωμοσία του, οι New York Times δημοσίευσαν ένα editorial το οποίο ο ιστορικός του μέλλοντος μάλλον θα διαβάζει και θα ξαναδιαβάζει με ιδιαίτερη προσοχή. Σε αυτό, ο συντάκτης διερωτάται εάν ο Τραμπ μπορεί να γίνει ένας πραγματικός πρόεδρος των ΗΠΑ. Τουτέστιν, να αφήσει στην άκρη τη διχαστική ρητορική της προεκλογικής εκστρατείας και να ενώσει και πάλι τον αμερικανικό λαό σε ένα κοινό όραμα.

Οι δύο εβδομάδες που πέρασαν από τότε ήταν παραπάνω από αρκετές για να δώσουν μια σαφή απάντηση σε εκείνο το editiorial. Ο νέος αμερικανός πρόεδρος κατάφερε μέσα σε αυτό το διάστημα να μετατρέψει τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής σε μια διχασμένη χώρα. Αντί να ενώσει προχώρησε σε μια ακόμη πιο διχαστική ρητορική, περιφρονώντας τη δικαστική εξουσία και τους πολιτικούς του αντιπάλους και κάνοντας ακραία ρατσιστικές κινήσεις, χωρίς να δείχνει ότι έχει ακριβώς συναίσθηση των όσων πράττει και λέει.

Την ίδια στιγμή εκείνο που δημιουργεί τη μεγαλύτερη ίσως ανησυχία είναι ο κίνδυνος διολίσθησης σε ένα νέου τύπου αυταρχισμό, στην μεγαλύτερη υπερδύναμη του κόσμου.
ΗΠΑ, η “Μπανανία” της Βόρειας Αμερικής: αυτό είναι το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει, λίγο έως πολύ, το έγκριτο περιοδικό Τhe Atlantic που σε εκτενέστατο άρθρο του αναφέρεται στα ανησυχητικά σημάδια της νέας αμερικάνικης ηγεσίας υπό τον Ντόναλντ Τραμπ.

“Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ένας πρόεδρος που υποτίθεται πως οφείλει την εκλογή του στην παρέμβαση μιας εχθρικής υπηρεσίας μυστικών πληροφοριών [εννοεί την ρωσική FSB, τον απόγονο της KGB]. Ένας πρόεδρος που χρησιμοποιεί την θέση του προκειμένου να επιτεθεί προσωπικά στους επικριτές του. Ένας πρόεδρος που ενθαρρύνει τους συγγενείς του να αναμείξουν προσωπικές δουλειές με δημόσιες θέσεις κι έργα. Κι ένας πρόεδρος που θα καταφέρει να πείσει τα μέλη του ίδιου του του κόμματος είτε να τον υποστηρίξουν ενθέρμως, είτε να χαθούν από τον πολιτικό χάρτη άπαξ και δια παντός. Αν αυτό το πράγμα συνέβαινε στην Ονδούρα, θα γνωρίζαμε πώς ακριβώς να το αποκαλέσουμε. Ωστόσο, συμβαίνει εδώ, στις ΗΠΑ και δεν ξέρουμε ακόμη τί όνομα να αποδώσουμε στο φαινόμενο”, αναφέρεται στο άρθρο, προοιωνίζοντας μια μακρά κι αυταρχική θητεία Τραμπ σε πέντε βασικά σημεία:

1. Έλεγχος του Κογκρέσου και της δικαστικής εξουσίας

Ο ρεπουμπλικάνος πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Πολ Ράιαν συνεχίζει να είναι ο ισχυρός άνδρας του Κογκρέσου -άρα εκτός από προνομιακός συνομιλητής του Τραμπ, θα καταλήξει να είναι το δεξί του χέρι, “βάζοντας πλάτη” σε πολλά από τα σημεία του ευρύτατου προγράμματος των Ρεπουμπλικανών που θα χρειαστεί να εγκριθούν σε νομοθετικό επίπεδο. Μαζί με τον επικεφαλής των ρεπουμπλικάνων στη Γερουσία, τον Μιτς Μακόνελ, ο Ράιαν θα είναι οι απόλυτοι “yesmen” του προέδρου, αρχής γενομένης από την κατάργηση του προγράμματος ασφάλισης και πρόνοιας του Μπαράκ Ομπάμα—του λεγόμενου Obamacare. “Είναι ξεκάθαρο πως ο Ράιαν θα κάνει και τα στραβά μάτια σε πολλά απ' αυτά που θέλει ο Τραμπ να νομοθετήσει”, σχολιάζει το Atlantic, που κατόπιν δίνει μερικά παραδείγματα, όπως την απροθυμία του Ράιαν να αναγνωρίσει τον αμφιλεγόμενο ρόλο του (σκιώδη κι ακροδεξιού) Στιβ Μπάνον.

“Όταν ρώτησαν τον Ράιαν τί πιστεύει σχετικά με το θρυλούμενο ζήτημα της εκλογικής νοθείας που έλαβε χώρα στις πρόσφατες εκλογές, ο Ράιαν κανε την “πάπια”, απαντώντας “δεν ξέρω τι μου λέτε, εγώ δεν ασχολούμαι με αυτά τα πράγματα”, γράφει το περιοδικό. Και είναι να αναρωτιέται κανείς: με τί ακριβώς άραγε ασχολείται ο επικεφαλής του Κονγκρέσου αν όχι με τις νύξεις ένθεν κι ένθεν περί νοθείας; “Οπότε με το Κογκρέσο στα χέρια του, το θέμα πλέον δεν είναι “τί μπορεί να νομοθετήσει ο Τραμπ;”, αλλά “τί ΔΕΝ μπορεί να νομοθετήσει;”, συμπληρώνει το άρθρο.

Επιπροσθέτως, ο αμερικανός πρόεδρος πρότεινε τον Νιλ Γκόρσιτς για να αναπληρώσει την κενή θέση στον Άρειο Πάγο. Η επιλογή είναι προφανής: επιλέγοντας τον 49χρονο δικαστή, ο Τραμπ επιθυμεί να επαναφέρει την συντηρητική πλειοψηφία στο ανώτατο δικαστήριο και να διαμορφώσει ευνοϊκές για τον ιδιο αποφάσεις σε θέματα όπως τις αμβλώσεις, τον έλεγχο της οπλοφορίας, τη θανατική ποινή και τα θρησκευτικά δικαιώματα.

2. Ανηλεές “κυνήγι μαγισσών” σε εχθρούς και επικριτές

Ο Τραμπ, όπως και ο Ερντογάν, έχει ένα θέμα με όσους δεν συμφωνούν μαζί του. Τους θεωρεί συλλήβδην και a priori εχθρούς, όχι δικούς του, αλλά της δημοκρατίας που (θεωρεί πως) εκπροσωπεί. Έτσι, αμέσως μετά την εκλογή του έσπευσε να χαρακτηρίσει το καθ' όλα έγκριτο site BuzzFeed ως “ένα αποτυχημένο σωρό από σκουπίδια”, επειδή σε ένα άρθρο του ισχυρίστηκε πως η Μόσχα τον εκβιάζει με ένα βίντεο στο οποίο κάνει όργια σε σουίτα ξενοδοχείου στη ρωσική πρωτεύουσα.

Επίσης, προεδρικοί κύκλοι δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να απαγορεύσουν στο εγγύς μέλλον την είσοδο στις συνεντεύξεις τύπου του Τραμπ σε εκείνους τους δημοσιογράφους που θεωρούν ως “άδικους ή πολύ φιλελεύθερους” [σ.σ: στις ΗΠΑ η έννοια “φιλελεύθερος” είναι συνώνυμη του “κεντροαριστερός”] -μια πρόταση που επανέφερε στο προσκήνιο ο τέως εκπρόσωπος τύπου του προέδρου Τζορτζ Ουοκερ Μπους, Αρι Φλάισερ, σε εκτενές του άρθρο στην Wall Street Journal.

Τις δε προάλλες, ο αμερικανος πρόεδρος, κατά την διάρκεια μιας συνέντευξης Τύπου, εμφανίστηκε λάβρος εναντίον συγκεκριμένου δημοσιογράφου του CNN, του Τζιμ Ακόστα, στον οποίο απαγόρευσε να κάνει ερώτηση, λέγοντας του να “το βουλώσει”.
Μάλιστα, ο Ακόστα υποστήριξε ότι ο Σιν Σπάισερ, εκπρόσωπος Τύπου της κυβέρνησης Τραμπ, τον απείλησε ότι θα τον πετάξει έξω από τη συνέντευξη Τύπου, αν προσπαθούσε ξανά να κάνει ερώτηση στον εκλεγμένο πρόεδρο.

3. Μια σειρά από νομούς που θα τον κάνουν (ακόμη) πλουσιότερο κι ισχυρότερο

Όλοι οι αμερικανοι πρόεδροι, από την θητεία του Τζίμι Κάρτερ (1977-1981) κι έκτοτε, είναι υποχρεωμένοι βάσει νόμου να υποβάλλουν κάθε χρόνο το πόθεν έσχες τους. Ο Τραμπ θέλει να το καταργήσει αυτό, όπως δήλωσε σε συνέντευξη του στις 11 Ιανουαρίου. Απλώς, όπως είπε ο δικηγόρος του, θα δημοσιεύει ένα αμφιβόλου σαφήνειας οικονομικό έγγραφο, που απλώς θα ρίχνει περισσότερες σκιές στην ήδη υπάρχουσα οικονομική κατάσταση ενός ανθρώπου που έχει μπει στον πτωχευτικό κώδικα τέσσερις (κατά δήλωση του ίδιου) ή έξι (κατά δήλωση της Χίλαρι Κλίντον) φορές.

“Επίσης, οι εργαζόμενοι σε διάφορες δομές της ομοσπονδιακής κυβέρνησης θα βρεθούν αντιμέτωποι με νέα νομοθετήματα που θα καθιστούν ευκολότερη την απόλυση τους, ειδικά αν είναι δεδηλωμένοι επικριτές της νέας αμερικάνικης ηγεσίας”, σχολιάζει το άρθρο.
“Ειδικά, αρκετοί εργαζόμενοι στις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες σύντομα θα νιώσουν την εκδικητικότητα του νέου προέδρου, καθώς άφησαν να διαρρεύσουν οι ειδήσεις περί της θρυλουμενης βοήθειας που δέχτηκε ο Τραμπ από την Ρωσία”, επισημαίνει, προσθέτοντας με νόημα πως “μια από τις πιο αγαπημένες ασχολίες του Τραμπ στις επιχειρήσεις του είναι να απολύει κόσμο που δεν του αρέσει”.

Και, τέλος, υπάρχει και το ενδεχόμενο η δυναστεία Τραμπ να γίνουν οι Τσαουσέσκου της Βόρειας Αμερικής: “ο Τραμπ έχει τη συνήθεια να αναμειγνύει τις επιχειρήσεις του με την δημόσια θέση του, με κίνδυνο να μετατρέψει την χώρα σε μια Σοβιετία, κατά την οποία θα πλουτίσουν ο ίδιος και όλα τα μέλη της οικογένειας του”, τονίζει το άρθρο.

Τα ΜΜΕ της Αργεντινής αναφέρουν πως σύντομα θα ξεκινήσει η ανέγερση ενός μεγάρου Τραμπ στο κέντρο του Μπουένος Αϊρες -με το αζημίωτο φυσικά. Και η κόρη του Τραμπ, Ιβάνκα, πρόσφατα παρέστη μαζί με τον πάτερα της σε μια συνάντηση με τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Σίνζο Αμπε. Ο σκοπός ήταν να κλείσει η ίδια μια εμπορική συμφωνία για την εκμετάλλευση μιας γνωστής μάρκας ρούχων της Ιαπωνίας, μέρος της οποίας ανήκει στην κρατική τράπεζα της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου. Επίσης, διακινείται έντονα το σενάριο η Ιβάνκα να οριστεί πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Ιαπωνία, μια θέση που αυτή τη στιγμή κατέχει η Κάρολαϊν Κένεντι, κόρη του πρώην Αμερικανού προέδρου Τζ. Φ. Κένεντι.

4. Ένα αστυνομοκρατούμενο κράτος

Εννοείται πως βασική προϋπόθεση κάθε αυταρχικού καθεστώτος είναι η δημιουργία ενός αστυνομοκρατούμενου κράτους και οι επιτελείς του Τραμπ εργάζονται ήδη “σκληρά” προς την κατεύθυνση αυτή. “Πιθανές κοινωνικές αναταραχές δεν θα αποτελούν πρόβλημα για την νέα ηγεσία, αλλά μια ευκαιρία προκειμένου να την εκμεταλλευτεί πολιτικά”, σημειώνει το Atlantic. 

“Όσο πιο επιθετικές θα είναι οι διαδηλώσεις αυτές, π.χ. για τα δικαιώματα των μαύρων, των προσφύγων ή των ισπανόφωνων, τόσο καλύτερα για τον ίδιο, καθώς θα νομοθετήσει νέα μέτρα σκληρότερης καταστολής των διαδηλώσεων, τα οποία με την σειρά τους θα οδηγήσουν σε ακόμη πιο αιματηρές διαδηλώσεις”, αναφέρει το άρθρο. Και να μην ξεχνάμε και κάτι tweet που ανάρτησε πριν καιρό ο Τραμπ, όπου έπαιρνε θέση σχετικά με τυχόν δημόσιες καύσεις της Αστερόεσσας, πράξη για την οποία πρότεινε την ποινή “της φυλάκισης και της ταυτόχρονης αφαίρεσης της ιθαγένειας.

5. Εκμετάλλευση των παραγόντων “ψέμα” και “παραπληροφόρηση”

Ο Τραμπ είναι ένα απότοκο της εποχής του, της εποχής της “μετά-αλήθειας”, όπου τα όρια μεταξύ αλήθειας και ψέματος είναι δυσδιάκριτα -και συνεπικουρούμενος, ασφαλώς, από τα νέα ψηφιακά μέσα όπως το Twitter, ένα σύντομο, απλό κι ευθύ εργαλείο που με τους 140 μόλις χαρακτήρες του μπορεί και ο πλέον αδαής να κάνει ένα ατέλειωτο, κενό sloganeering απευθυνόμενος σε ανθρώπους με περιορισμένη πολίτικη αντίληψη και αδύναμα πολιτικά αντανακλαστικά.
Αν ο Τζορτζ Οργουελ ζούσε σήμερα, θα ήταν σίγουρα περήφανος για την νέα αυτή ανθυπο-γλώσσα του Τραμπ, κάτι σαν την Newspeak που περιέγραψε άψογα στο δυστοπικό "1984".

“Όπως και για τον Βλαντίμιρ Πούτιν, έτσι και για τον Τραμπ το ψέμα είναι το Μέσο”, τονίζει η ρωσίδα δημοσιογράφος Μάσα Γκέσεν, παραφράζοντας την γνωστή ατάκα του Καναδού επικοινωνιολόγου Μάρσαλ Μακλούαν από τη δεκαετία του '60, όπου οι όροι επικοινωνίας και διάδοσης των ειδήσεων ήταν διαφορετικοί.

“Δεν είναι τόσο το ψέμα αυτό καθαυτό, όσο το ότι αμφότεροι οι άντρες αυτοί ψεύδονται ανερυθρίαστα προκειμένου με το ψέμα τους να επικρατήσουν ολοκληρωτικά έναντι οτιδήποτε αληθινού”, υποστηρίζει η Γκέσεν.
Τρανή απόδειξη της τακτικής Τραμπ είναι το δήθεν σιβυλλικό του tweet αμέσως μετά την εκλογή του, όταν έγραψε πως “κέρδισα και τη λαϊκή ψήφο στις προεδρικές εκλογές της 8ης Νοεμβρίου εάν αφαιρεθούν τα εκατομμύρια των ανθρώπων που ψήφισαν παράνομα,” χωρίς ωστόσο να παραθέσει αποδείξεις για τον ισχυρισμό του.

“Αν αληθεύει ο ισχυρισμός του Τραμπ, τότε θα έπρεπε, το λιγότερο, να ξεκινήσει μια ευρεία ποινική έρευνα σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ. Αλλά, ασφαλώς, ο ισχυρισμός του ήταν κενός αλήθειας. Ωστόσο, επειδή το έγραψε ο Τραμπ, αυτοστιγμεί έγινε πιστευτός από μια τεράστια μερίδα ανθρώπων”, αναφέρει το Atlantic.

Ένα ζοφερό μέλλον για τις ΗΠΑ; 

Τέλος, το άρθρο του περιοδικού δίνει μια εικόνα ζόφου για το μέλλον της χώρας, ξεκαθαρίζοντας πως “αν οι άνθρωποι μείνουν απαθείς και κλεισμένοι στο καβούκι τους, αν οι επικριτικές φωνές σταματήσουν να ακούγονται κι αν ο κυνισμός μας επικρατήσει, τότε η διαφθορά της εξουσίας θα εξαπλωθεί παντού ενώ ο εκφοβισμός των αντίθετων φωνών ακόμη πιο έντονος”.

“Αν ο πρόεδρος και η οικογένεια του υφαρπάξουν τόσο ξεκάθαρα εκατομμύρια δολάρια, θα δώσουν το παράδειγμα στους οπαδούς τους να κάνουν το ίδιο. Κι αν κάνει κατάχρηση εξουσίας τιμωρώντας τους επικριτές του, τότε και οι διάδοχοι του θα κάνουν το ίδιο. Κι αν η κοινωνία μάθει να λειτουργεί με τέτοιες τακτικές, τότε δεν είναι εύκολη η επιστροφή στην συνταγματικότητα, την νομιμότητα και τις πολιτικές ελευθερίες ”, καταλήγει με νόημα το αμερικάνικο δημοσίευμα.